De Mirakelmakers.
De heiligverklaring van Pater Damiaan is voor iedere neutrale waarnemer de logica zelve. Niet zo echter voor ons aller VRT. Die zou dat varkentje wel eens wassen. Er werden twee jonge grieten, Ilse Van Lysebeth en Ellen Vermeulen, op pad gestuurd.
Zij leverden een “werkstuk” af dat moest aantonen dat het tweede mirakel dat aan de tussenkomst van Damiaan werd toegeschreven, nl. de van longkanker genezen Audrey Toguchi, op zijn minst twijfelachtig was. Zij speelden in een minimum van tijd klaar waar die sukkels in “het Vaticaan” jaren over hadden gedaan om dan nog tot een verkeerd besluit te komen.
Op zondag 4 oktober 2009 (toevallig een week voor de heiligverklaring) werd in “Panorama” het werkstuk van Ilse en Ellen op de kijker losgelaten. De titel “De Mirakelmakers” deed reeds vermoeden in welke richting het zou gaan. De kijkers werden niet ontgoocheld. Zij kregen een reportage met een hoog “Dag Allemaal” gehalte.
Het Vaticaan zou een loopje hebben genomen met de eigen regels. Daarvoor werden twee argumenten aangehaald :
1) het objectglas van de longpunctie dat in het ziekenhuis verdween (maar wel was terug te vinden bij de behandelende geneesheer) ;
2) de brief van Audrey Toguchi waarin zij had vermeld niet alleen tot Damiaan te hebben gebeden.
Ik heb in de reportage geen vraag horen stellen waarom de Congregatie voor de Heiligverklaringen, ondanks die twee bezwaren, toch voldoende elementen in het dossier had gevonden om de heiligverklaring mogelijk te maken.
In de reportage werd evenmin gerept over het nieuw kerkelijk wetboek dat in 1983 werd ingevoerd en waarin de huidige voorwaarden voor een heiligverklaring worden vermeld.
Een onverklaarbare of miraculeuze genezing wordt niet meer als een noodzakelijke vereiste gesteld, hoewel ze meestal nog onderzocht wordt. Wat primeert, is de vaststelling van een grenzeloze en onbaatzuchtige inzet, van eigentijdse creativiteit soms, van een grote barmhartigheid en van een onuitputtelijk meeleven met en voor tijdgenoten. Aan die voorwaarden voldeed Pater Damiaan ongetwijfeld.
Een onderzoeksjournaliste, die naam waardig, zou het voorgaande toch mogen weten en vermelden. Niets daarvan in de reportage. Wel permitteerde zij zich, als commentaar op de opstarting van een procedure tot heiligverklaring, uitlatingen als : “Je kan het zien als een belegging, met spelregels zoals op de beurs.” Zij vond het verder ook nog nodig om te laten vertellen hoeveel en aan welke prijs medailles zouden verkocht worden.
Indien je nog twijfels had over de bedoeling van de reportage, dan wordt dat daarmee nog maar eens in de verf gezet. Alles wel beschouwd had de reportage dus geen onderwerp, tenzij het beschadigen van het imago van het Vaticaan, en misschien ook wel van Damiaan. Voor de heiligverklaring had het immers geen belang of er al dan niet een mirakel is gebeurd.
Er valt niet meer naast te kijken dat de VRT, sinds het duidelijk was dat de heiligverklaring van Damiaan naderbij kwam, bezig was met een operatie beschadiging. Sommige lieden op de Reyerslaan hebben het nog steeds niet kunnen verkroppen dat Damiaan werd verkozen tot “Grootste Belg.” Het is leerrijk wat Jef Vermassen daarover zegde in een extra nummer van Knack, d.d. 21 augustus 2009, als antwoord op de vraag of de VRT misschien niet graag zag dat Damiaan zou winnen.
“Die indruk heb ik toch gekregen. Op het allerlaatste moment werd de stemmingsprocedure aangepast. In de wekelijkse stemmingen had Damiaan een ruime voorsprong genomen. Maar op de verkiezingsavond werd er plots van nul herbegonnen… Ik vond dit niet ernstig, maar ik heb me erbij neergelegd… Vijf minuten na het begin van de uitzending werd er gemeld dat dokter Paul Janssen aan de leiding stond… Bon, Damiaan is de Grootste Belg, maar er is van alles gedaan om hem van de overwinning te houden.”
Indien de Vlaamse regering nog besparingen zoekt, dan zou zij er best voor zorgen dat de VRT geen geld meer steekt in “reportages” zoals “De Mirakelmakers.”
René De Ranter
Davidsfonds Aartselaar 